زبان بدن ، به حرکات بدن یک فرد گفته میشود که بدون آنکه سخنی بگوید بیانگر خصوصیات شخصیتی و رفتاری آن فرد میباشد. یکی از مهمترین نکاتی که هنگام ملاقات ها باید به آن توجه کرد زبان بدن دست دادن افراد است. سبک و روش دست دادن افراد مختلف حاوی معانی و اطلاعات مهمی است. در این نوشته با عناوین و مطالب زیر آشنا خواهیم شد:
- تاریچه و پیدایش دست دادن
- آشنایی با معانی و مفاهیم روش های مختلف دست دادن (زبان بدن دست دادن)
- بهترین حالت دست دادن چگونه است؟
دست دادن افراد با یکدیگر آداب و رسوم اکثر مردم جهان است. هر فرد در طول روز بارها هنگام سلام کردن ، خداحافظی و یا بروز احساسات و هیجانات از عمل دست دادن استفاده میکند. حالت و روش دست دادن حاوی پیام های بسیاری است که بطور ناخودآگاه توسط زبان بدن به طرف مقابل منتقل میشود. به عنوان مثال هنگامی که برای اولین بار با یک فرد بسیار مهم ملاقات دارید به دلیل آنکه آن فرد هیچ اطلاعات قبلی درباره شخصیت و رفتار شما ندارد بسیار مهم است که در اولین برخورد چه گونه به نظر آیید؛ قطعا اولین تماسی که در ابتدای دیدارتان برقرار می کنید دست دادن است و بطور ناخودآگاه از طریق زبان بدن اطلاعاتی را در خصوص شخصیت خود به طرف مقابل منتقل خواهید کرد. بنابراین واجب است انواع زبان بدن دست دادن را بشناسید و سعی کنید اطلاعاتی بدی که بطور ناخودآگاه از زبان بدن خود منتقل می کنید را اصلاح کنید. میزان صمیمیت ، ضعف شخصیتی ، اعتماد بنفس ، قابل اعتماد بودن ، استرس داشتن ، دیکتاتور بودن ، خجالتی بودن و ... همه و همه نکاتی است که میتوان، از زبان بدن دست دادن یک فرد تشخیص داد. با ما همراه باشید.
تاریخچه دست دادن
اولین ایده دست دادن در روم باستان شکل گرفت. در اغلب تمدن ها از قدیم، نشان دادن کف دست هنگامی که کف دست رو به بالاست نشانه حسن نیت ، صداقت و غیر مسلح بودن است. با این حال رومیان باستان در گذشته بسیار بدنام بودند به حیله و نیرنگ در پنهان کردن خنجر در آستین های زرهی خود که بطور ناگهانی طرف مقابل خود را غافلگیر میکردند و از پا در می آوردند. از این رو هنگامی که ژنرال های رومی با یکدیگر برای گفتگو ملاقات میکردند ساعد های یکدیگر را در دست میگرفتن و اینگونه متوجه میشدند که طرف مقابلشان چیزی در آستین پنهان نکرده است. این حرکت به مرور زمان در روم نماد حسن نیت و صداقت شد و مردم در ابتدای ملاقات از آن استفاده می بردند.
اما دست دادن به روش مدرن امروزی از قرن نوزدهم میلادی (حدود ۱۰۰ سال پیش) شکل گرفت. زمانی که تاجران پس از مذاکره با یکدیگر بر سر معامله به توافق میرسیدند در پایان به نشانه ی تعهد با یکدیگر دست میدادند. در ابتدا دست دادن فقط در میان تاجران مرسوم بود ولی به سرعت به عملی محبوب تبدیل گشت به طوری که بعدها در میان مردها و سپس در شرایط مختلف بین افراد مختلف (مرد و زن) رایج شد.
دست دادن های توهین آمیز
دست دادن عملی است پسندیده برای نشان دادن احترام و برابری میان دو نفر. با این حال گاهی اوقات افراد بدون آنکه حتی خودشان آگاه باشند به گونه ای توهین آمیز دست می دهند. در جوامع غربی حساسیت زیادی درمورد برابری و احترام متقابل وجود دارد حتی زمانی که تفاوت زیادی در ثروت ، رتبه و مقام افراد مختلف وجود داشته باشد این موضوع را رعایت میکنند. اما در بعضی تمدن های دیگر سلسله طبقات اجتماعی مختلفی وجود دارد که هر کدام برتری هایی نسبت به دیگری برای خود قائل هستند. همین تفاوت های جوامع مختلف، ممکن است باعث یک سو تفاهم مرگبار اجتماعی شود. یکی از مسائلی که ممکن است باعث بروز سوء تفاهم شود دست دادن به شیوه آمرانه است.
دست دادن به روش آمرانه چگونه است (زبان بدن تسلط گرا)
در این نوع دست دادن در حالی که کف دست به سمت پایین است، دست یک شخص بر روی دست دیگری قرار می گیرد. در اکثر جوامع بشری نمایش "کف دست به سمت بالا" حرکتی فروتنانه و نماد مطیع بودن است. همچنین این حرکت یک نماد جهانی برای گدایی ، التماس و نیاز است. از طرفی دیگر "کف دست به سمت پایین" نشان دهنده قدرت ، برتری و تسلط است. یک مثال خوب برای این حرکت همان حالت درود فرستادن نازی های آلمان زمان هیتلر است.
اگر شما در حالی که کف دستتان به سمت پایین است با کسی دست دهید در واقع از طرف مقابلتان میخواهید در حالی با شما دست دهد که کف دستش به سمت بالا است و غیر مستقیم از او میخواهید به ضعیف بودن خود اعتراف کند. زاویه دست اهمیت دارد؛ هرچه زاویه دست افقی تر باشد به معنای تفاوت طبقاتی بیشتر است. در مقابل، هرچه دست های دو نفر به عمودی بودن نزدیکتر باشد بیان کننده جایگاه اجتماعی یکسان دو نفر است.
بنابراین توجه داشته باشید هنگامی که با یک شخص غریبه برای اولین بار دست میدهید، دست خود را عمودی به سمت او دراز کنید و دست دهید زیرا با این کار توسط زبان بدن خود، به آن شخص این پیام را میرسانید که برای او به اندازه خودتان ارزش قائل هستید. همچنین اگر خواستید هنگام ملاقات تواضع و فروتنی نشان دهید و با زبان بدن خود اعتراف کنید که ارزش بسیاری برای طرف مقابلتان قائل هستید به گونه ای با وی دست دهید که کف دستتان به سمت بالا است. انجام دادن این کار نشانه ی احترام گذاشتن است. بنابراین اگر با فرد محبوبی مثل بزرگ خانواده، هنرپیشه دلخواهتان و یا مدیر شرکتتان روبرو میشوید بهتر است در حالی دستتان را به سمت او دراز کنید که کف دستتان به سمت بالا متمایل است.
با کسی که آمرانه دستش را دراز می کند، چگونه برخورد کنیم
اکنون که با این نوع دست دادن توهین آمیز آشنا شده اید، شاید هنگامی که مشاهده کنید کسی می خواهد اینگونه با شما دست دهد وسوسه شوید که با او دست ندهید و با بی جواب ماندن دستش در هوا این کار توهین آمیزش را پاسخ دهید. اما این کارتان بیشتر از آنکه مفید باشد به ضررتان است. مخصوصا اگر در ملاقات با یک فرد مهم باشید. میتوانید با اعتماد به قدرت خود، دست وی را بگیرید و جهت دست ها را به سوی زاویه عمودی بچرخانید. با این کار توسط زبان بدن خود به آن فرد میفهمانید که تحت تسلط و تاثیر او قرار نمیگیرید.
برای مقابله با دست دادن آمرانه و برتری طلب دو روش وجود دارد:
- دست چپ و آزاد خود را بر روی دست ها بگذارید و با دو دست، دست دهید(مطابق تصویر). در این حالت تمامی دستها زیر سلطه دست شما قرار میگیرند. با اینحال ممکن است طرف مقابل نیز به همین روش مقابله کند. هنگامی که هر دو طرف با دو دست خود اینگونه دست دهند نشانه ی یک نوع مجادله برای نمایش قدرت میان دو طرف است.
- راه حل بهتر آن است که پای چپ خود را جلو ببرید و شانه های خود را در جهت افقی قرار دهید. این حرکت باعث میشود که دست طرف مقابل بیشتر به سمت شما دراز شود و محل دست دادن در کنترل کامل بدن شما قرار بگیرد. با این روش حتی اگر طرف مقابل از قدرت فیزیکی بیشتری برخوردار باشد بواسطه محل قرار گیری دست ها، شما به راحتی میتوانید دستش را به سمت عمودی بچرخانید و با زبان بدن خود این پیام را مخابره کنید که فردی ضعیف و فرمان بر نیستید.
یکی از معروفترین افراد سیاسی جهان که در دست دادن از زبان بدن خود برای انتقال پیام قدرت استفاده می کند، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا است. او با تمام ترفندهای دست دادن آمرانه و برتری طلب آشناست و به وضوح در اکثر دست دادن های وی میتوانید این موضوع را مشاهده کنید. در عکس روبرو مشاهده میکنید ترامپ هنگام دست دادن با رئیس جمهور فرانسه، با تکنیک جلو آوردن پای چپ و کشیدن دست ها به سمت بدن خود، کنترل دست ها را در اختیار گرفته است.
هنگامی که هر دو طرف قصد انجام دست دادن آمرانه داشته باشند
گاهی اوقات ممکن دست در شرایط و مکان خاصی باشید که نیاز است با زبان بدن خود به افرادی که با آنها دست میدهید این پیام را منتقل کنید که اهل باج دادن و مدارا با آنها نیستید. به همین جهت ممکن است با افرادی برخورد داشته باشید که به روش های بالا قصد دست دادن داشته باشند. یکی از کارهایی که در مقابله با اینگونه دست دادن ها میتوانید انجام دهید این است که ساعد طرف مقابل را با دست چپ (دست آزاد) بگیرید و شست خود را در آرنج وی کمی فشار دهید. همچنین یکی دیگر از حرکات زبان بدن هنگام دست دادن که نشانه تحت کنترل قرار دادن طرف مقابل است لمس کردن و گرفتن شانه طرف مقابل است. در شکل مقابل تصویری از یک مجادله تمام عیار با تکنیک های مختلف برای دست دادن آمرانه را مشاهده میکنید. در این تصویر تکنیک های پای چپ و کشیدن دست طرف به حریم بدن خود ، گرفتن ساعد و گرفتن شانه به وضوح قابل مشاهده است.
انواع دیگر بد دست دادن
مدل های نامطلوب دیگری از دست دادن وجود دارند که هرکدام در غالب زبان بدن شما معانی و مفاهیم بدی دارند. در ادامه با این نوع دست دادن های بد آشنا میشویم:
دست دادن با نیروی زیاد: بعضی از مردان به اشتباه بر این باورند که دست دادن خوب به گونه ای است که با قدرت و محکم باشد به همین علت هنگام دست دادن، دست طرف مقابل را با فشاردادن له میکنند. آنها با نشان دادن قدرت فیزیکی خود در پی کسب احترام هستند. در صورتی که فشردن بیش از حد و له کردن دست افراد به وضوح یکی از نشانه های ضعف شخصیتی است.
دست دادن با نوک انگشتان: این نوع دست دادن معمولا هنگام دست دادن یک مرد با زن و یا هنگامی که یک شهر نشین با یک روستایی دست میدهد، رخ میدهد. در واقع زمانی این اتفاق می افتد که فردی نسبت به سطح شخصیت طرف مقابلش دچار بدبینی باشد و یا اینکه برای ارتباط و پذیرا بودن آن شخص، خیلی عصبی باشد. در این شرایط سعی میکند تنها نوک انگشتان وی را بگیرد و از گرفتن کف دست او خودداری میکند. زبان بدن در گرفتن نوک انگشتان دست بیانگر آن است که شما اعتماد بنفس ندارید زیرا با کسی که در کنار شماست احساس راحتی نمی کنید و یا اینکه شما فردی عصبی و متزلزل هستید. هنگامی که فردی اینگونه با شما دست داد بهترین کاری که میشود انجام داد این است که با دست چپ خود دست راست طرف را بگیرید و بگویید: "اجازه دهید یک بار دیگر درست انجام دهیم" و بعد درست دست دهید و دستش را تکان دهید. با این کار به او خواهید فهماند که به اندازه کافی مراقب رفتارهای او هستید و به آن اهمیت میدهید.
دست دادن هندلی: نام این سبک دست دادن از بالا و پایین کردن هندل پمپ های آب قدیمی که توسط دست انجام میگرفت گرفته شده است. هنگامی که دو نفر با یکدیگر خیلی احساس راحتی میکنند و در فاصله بدنی نزدیک از یکدیگر دست میدهند میتوانند در طول زمانی که مکالمه ابتدایی تمام میشود دستان یکدیگر را رها نکنند. نباید در این حین مدام دست ها را بالا و پایین تکان دهید. حداکثر تعداد مطلوبی که میتوان دستها را بالا و پایین کرد هفت بار است. هرچه دفعات بیشتری این کار را تکرار کنید، دست دادن دوستانه شما بیشتر تبدیل به یک دست دادن اجباری میشود و طرف مقابل احساس میکند به طور فیزیکی محدود شده و خواهان فرار از آن شرایط میشود. یکی از نمونه های معروف این مدل دست دادن مربوط به دست دادن ترامپ و نخست وزیر ژاپن در سال ۲۰۱۷ است. وی دست شینزو آبه (نخست وزیر ژاپن) را به مدت ۲۰ ثانیه گرفت و بیش از ۳۱ بار تکان داد! (تصویر روبرو)
دست دادن ماهی خیس: این نام را غربی ها بر روی این سبک از دست دادن گذاشته اند. داشتن کف دست مرطوب به عنوان نشانه ای از شخصیت ضعیف و عصبی تلقی میشود. عرق کردن یک پاسخ عصبی توسط بدن است. دستها غدد عرق بیشتری نسبت به سایر نقاط بدن انسان دارند، به همین علت بیشتر در کف دستان نمود پیدا میکند. دست دادن با فردی که دستان مرطوبی دارد احساس خوبی ندارد. مخصوصا زمانی که مجبور شوید مدت زیادی دست وی را تکان دهید زیرا کسی دوست ندارد دستش را با رطوبت عرق دست دیگری مرطوب کند. مرطوب بودن دست بطور حتم نشانه عصبی بودن فرد نیست ، ممکن است در یک محیط خفه و نمناک حضور داشته باشید و یا بطور طبیعی همیشه دستان مرطوب داشته باشید. راه حل کاملی وجود ندارد اما چند ترفند هست که میتوانید انجام دهید. به عنوان مثال میتوانید رطوبت دستان خود را با دستمال و یا شلوار خود کم کنید. هر چند بهتر است قبل از آنکه به طرف مقابل برسید این کار را نامحسوس انجام دهید. هنگامی که میدانید در یک محیط بسته و نمناک حضور دارید دستان خود را از گرمای بدن دور نگه دارید و با باز نگه داشتن انگشتان اجازه دهید هوا در میانشان در جریان باشد. همچنین اگر در یک جلسه هستید امکان اینکه نوشیدنی داغ در دست داشته باشید هست پس سعی کنید آن را با دست چپ بگیرید تا همواره دست راست شما حالت مطلوب برای دست دادن را داشته باشد.
دست دادن با بازوی صاف: هر شخص دارای حریم متفاوتی است که در آن احساس راحتی میکند. معمولا اگر آن شخص در شهرهای کوچک و یا روستا بزرگ شود این حریم بزرگتر است و اگر در شهرهای بزرگ رشد یابد این حریم کوچکتر خواهد بود. عوامل زیادی در حریم های راحتی افراد دخیل هستند به همین خاطر نمیتوان قاطعانه گفت حریم راحتی مناسب کدامیک است. با اینحال اگر به گونه ای دست دهید که بازوی شما مستقیم ، مستحکم و دور از بدنتان باشد، با زبان بدن خود به وضوح این پیغام را میدهید که تمایل ندارید آن شخص را در حریم راحتی خود قرارر دهید. این سبک دست دادن شما دو مفهموم میتواند داشته باشد؛ یا آن شخص برایتان آزاردهنده است و یا اینکه شما ضعف اجتماعی دارید. برای تشخیص میزان نزدیکی به افراد جدیدی که ملاقات میکنید باید زبان بدن آنها را متوجه شوید و بر اساس آن تصمیم بگیرید چقدر به آنها نزدیک شوید. ممکن است فردی حریم راحتی بزرگتری داشته باشد و دوست نداشته باشد کسی وارد این حریم شود، پس با رفتارهای خود او را در مضیقه قرار ندهید.
بهترین روش دست دادن چگونه است؟
بهترین سبک دست دادن هنگامی است که هر دو دست کاملا افقی و صاف باشند و کف دست هر دو نفر کاملا یکدیگر را لمس و قفل کنند. باید در حالی که آرنج تان در حالت راحتی قرار دارد با اعتماد بنفس دست خود را در میانه راه نگه دارید و به طرف مقابل اجازه دهید تا خودش تصمیم بگیرد نزدیکتر شود یا فاصله ای را برای دست دادن انتخاب کند. نباید یک قسمت از دست طرف مقابل را بیش از قسمت های دیگر فشار دهید. با دستی استوار و محکم دست دهید اما فقط کمی فشار وترد کنید به طوری که اگر یک تخم مرغ در دستتان باشد دچار شکستگی نشود. مطابق با اشخاص مختلف و قدرت بدنی آنها میتوانید از کمی فشار بیشتر یا کمتر استفاده کنید. همچنین میتوانید حدود چهار بار دستان خود را بالا و پایین کنید اما نباید بیش از حدود ۲سانتیمتر بالا و پایین رود. اصلا واجب نیست که همیشه دستتان را بالا و پایین کنید. بدون حرکت بالا و پایین دست دادن، کمتر رسمی و بیشتر صمیمی است و شاید بهتر است هنگامی که یک فرد غریبه را ملاقات میکنید صمیمی دست دهید و دستتان را تکان ندهید. همچنین میتوانید در طول مدتی که خودتان را معرفی میکنید و یا جملات ابتدایی احوال پرسی را به زبان می آورید دست طرف مقابل را همچنان در دست نگه دارید اما باید بلافاصله بعد از اتمام احوال پرسی آنرا رها کنید.
یک عمل دست دادن خوب باعث میشود که دیگران توسط زبان بدن شما متوجه شوند که به آنها اهمیت میدهید و احترام میگذارید ، شخصیت قابل اعتمادی دارید و انسان با صداقت و صمیمی هستید که با دیگران با خوشرویی برخورد میکنید. با یک عمل دست دادن خوب میتوانید سبب شوید افراد خیلی سریع در پیشگاه شما احساس راحتی مطلوب کنند و اعتمادشان را نسبت به خود جلب کنید.
سامان گرانمهر – محقق و پژوهنده
نوین روان یک وبسایت مقالات پیش پا افتاده نیست همچنین هیچ مطلب سطحی در آن نخواهید دید ، نوین روان جاییست که شما با تکنیک های موثری که مطابق با اصول علوم روانشناسی و به شکلی ساده و قابل فهم ارائه شده ، آشنا میشوید.
برای اطلاع از آخرین مطالب سایت نوین روان عضو کانال تلگرام نوین روان شوید: عضویت